|
Sporcuların yoğun aktiviteleri gereği olarak ek gıda, vitamin ve mineral takviyesine ihtiyaçları olduğu düşünülür. Bilimsel çalışmaların sonuçları sporcularda ihtiyacın arttığını ortaya koysa da, bütün sporcuların vitamin-mineral takviyesi almaları gerektiğini savunmaktan uzaktır. Buna karşın MİLYARLARCA DOLARLIK VİTAMİN VE EK GIDA SEKTÖRÜ BÖYLE BİR GEREKSİNİM OLDUĞU ALGISINI HER TÜRLÜ YÖNTEMİ (medya, bilim …) KULLANARAK YAYMAKTADIR. Dolayısı ile bir kısım çalışmaların sonuçları da bu düşünceyi destekler niteliktedir. Bu yayınlarla artan ihtiyacın sonucunda vitamin-mineral eksikliği/yetersizliği yaşayacak sporcuların performans düşüklüğü yaşayabilecekleri de vurgulanmakta ve performans artırıcı olarak da bu ekler önerilmektedir.
Enerji ihtiyacı artan sporcunun buna paralel vitamin ve mineral ihtiyacının da artığı aşikârdır. Egzersizde enerji elde edinimi, kas kasılması gibi birçok biyokimyasal yolakta vitamin ve minerallerin kullanılması, idrar ve dışkı ile atılımı ihtiyacı artırsa da HERHANGİ BİR HASTALIĞI VEYA YAKINMASI OLMAYAN (halsizlik, güçsüzlük vb), DENGELİ BESLENEN (her öğününde sebze, meyve, et, süt ve süt ürünleri ve diğer besin öğelerini yeteri kadar alan) BİR SPORCUNUN EK OLARAK VİTAMİN VE/VEYA MİNERALE İHTİYACI YOKTUR.
KİMLERİN VİTAMİN-MİNERAL İHTİYACI VARDIR?
Egzersizle kalori ihtiyacı artan sporcu eğer yetersiz ve dengesiz besleniyorsa buna paralel yetersiz vitamin alımı ve dolayısı ile eksikliği söz konusu olabilir. Yeme hastalığı (anoreksia), kilo verme amaçlı diyet, gastrointestinal enfeksiyonlar, diyare, sindirim sistemi emilim bozuklukları (atrofik gastrit, kolit vb…) gibi sağlık sorunları vitamin düzeyini yetersiz hale getirebilir. Bu tip bir durum ve/veya halsizlik, güçsüzlük gibi yakınmalar olduğunda bir doktora başvurup, yapılan incelemeler sonucunda eğer vitamin-mineral eksikliği yakınma nedeni olarak tespit edilirse doktor kontrolünde takviye yapılmalı ve takip edilmelidir.
EK VİTAMİN-MİNERAL ALIMI PERFORMANSA KATKI SAĞLAR MI?
Nadir sayıda çalışma (genellikle kontrol grubu olmayan) aksini iddia etse de birçok bilimsel çalışmanın bulguları ile VİTAMİNLERİN PLASEBO (VİTAMİN İÇERMEYEN KONTROL) İLE KARŞILAŞTIRINCA POTANSİYEL OLARAK ERGOJENİK (PERFORMANSI ARTIRICI) ETKİLERİNİN OLMADIĞINI ORTAYA KONMUŞTUR.
EK VİTAMİN-MİNERAL ALIMI BİZİ HASTALIKLARDAN, YARALANMALARDAN KORUR MU?
Herhangi bir vitamin-mineral eksikliği söz konusu olmayan sağlıklı bir kişide ek olarak vitamin-mineral alımı ne kanser, ne soğuk algınlığı, ne spor yaralanması hiçbir hastalık veya yaralanma için ek koruma sağlamaz.
EKSİKLİĞİ OLMAMASINA RAĞMEN EK OLARAK ALINAN VİTAMİN-MİNERALİN VÜCUDA OLUMSUZ BİR ETKİSİ VAR MIDIR?
Özellikle yağda çözünen vitaminlerin (A, D, E, K) ihtiyaçtan fazla alımı vücutta toksik etki yaratarak sağlık sorunlarına neden olurlar. Ayrıca ihtiyaçtan fazla alınan niacin, C vitamini, thiamin, B6, folat, pantothenik asit gibi vitaminler de vücutta toksik etki yaratabilirler. Örneğin yüksek doz C vitamini idrar yollarında taş oluşumuna yol açmanın yanı sıra bakır emilimini bozar. Yüksek doz B6 vitamini nörapatiye (kas güçsüzlüğüne) neden olabilir. Vitamin-minerallerin ek olarak alınan sentetik formları ile besinlerle alınan doğal formları arasında da toksite ve yan etki açısından ciddi farklılıkları mevcuttur.
SONUÇ
- Daha Sağlıklı Olmak, Daha İyi Performans Göstermek İçin Yeteri Kadar Vitamin ve Minerallere Gereksinimimiz Olduğu, Antrenman Yapan Sporcularda Bu İhtiyacın Arttığı Bilimsel Bir Gerçektir.Dengeli ve Yeterli Beslenen, Hiçbir Yakınması-Hastalığı Olmayan Sağlıklı Bir Sporcunun Ek Olarak Vitamin-Mineral Almasına Gerek Olmadığı da Diğer Bir Bilimsel Gerçektir.
- Milyarlarca Dolarlık Vitamin ve Ek Gıda Sektörünün Her Türlü Yol ve Yöntemi Kullanarak Böyle Bir Gereksinim Olduğu İzlenimi Yaratması da Kapitalist Sistemin Bir Gerçeğidir.
- EĞER VİTAMİN-MİNERAL AÇISINDAN EKSİK OLDUĞUNUZU DÜŞÜNÜYORSANIZ EN YAKIN SAĞLIK KURULUŞUNA BAŞVURUP TAHLİL YAPTIRIP EKSİĞİ GÖRÜP DOKTOR KONTROLÜNDE GEREKTİĞİ KADAR KULLANMANIZ EN BİLİMSEL VE EN AKILCI YÖNTEMDİR.
|
